"Lực lượng vũ trang Nga đêm 18/4 tiến hành cuộc tấn công hiệp đồng bằng vũ khí dẫn đường phóng từ mặt đất và tàu chiến,cùng máy bay không người lái (UAV) nhằm vào cơ sở thử nghiệm hệ thống tên lửa tác chiến - chiến thuật Sapsan của Ukraine và tổ hợp phòng không NASAMS bảo vệ địa điểm này",Bộ Quốc phòng Nga thông báo.

Thời điểm tập kích diễn ra một ngày trước khi Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố Nga sẽ ngừng bắn trong 30 tiếng nhân dịp lễ Phục sinh,kéo dài tới nửa đêm 20/4. Quân đội Nga không nêu vị trí cụ thể,nhưng khẳng định "cuộc tấn công đã hoàn thành nhiệm vụ đề ra và tất cả mục tiêu đã bị phá hủy".

Xe bệ phóng thuộc tổ hợp tên lửa đạn đạo Sapsan của Ukraine. Ảnh: Ukrainska Pravda

Bộ tư lệnh không quân Ukraine không bình luận về tuyên bố trên,nhưng xác nhận quân đội Nga đã phóng 3 tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M,hai quả đạn diệt hạm siêu thanh P-800 Onyx,3 tên lửa diệt radar Kh-31P,cùng 87 UAV tự sát dòng Geran-2 và phi cơ mồi bẫy để tập kích nước này trong đêm 18/4.

"Các đơn vị phòng không đã bắn hạ 33 UAV tự sát,trong khi 36 máy bay mồi bẫy bị lạc đường và không gây hậu quả tiêu cực. Tỉnh Odessa,Kharkov,Sumy,Donetsk và Zaporizhzhia đã chịu thiệt hại do cuộc tấn công",cơ quan này cho hay. Thông báo không đề cập 8 tên lửa và 18 UAV tự sát còn lại,ám chỉ rằng quân đội Ukraine đã để lọt chúng.

Sapsan,còn có tên khác là Grom,là tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật được Ukraine phát triển từ năm 2006. Nó được cho là có đường kính thân 0,9 mét và tầm bắn 500 km. Tên lửa mang đầu đạn 500 kg,với tùy chọn đầu nổ phá mảnh hoặc xuyên phá bê tông.

Giới chức Ukraine không bình luận công khai về chương trình phát triển tên lửa Sapsan từ khi xung đột bùng phát,song quân đội Nga từng tuyên bố bắn hạ các quả đạn loại này nhằm vào bán đảo Crimea hồi năm 2023.

Tổng thống Volodymyr Zelensky hồi tháng 8/2024 thông báo Ukraine đã thử nghiệm thành công mẫu tên lửa đạn đạo nội địa đầu tiên,song không đề cập thông tin cụ thể. Một số chuyên gia quân sự phương Tây nhận định đó có thể là dòng Sapsan.

Truyền thông Nga hồi tháng 11/2024 công bố video UAV trinh sát chỉ điểm cho tên lửa đạn đạo Iskander-M tập kích hai xe chở đạn kiêm bệ phóng nghi của tổ hợp Sapsan được Ukraine triển khai ở tỉnh Odessa,khiến chúng bốc cháy dữ dội.

Lính Tây Ban Nha nạp tên lửa cho hệ thống NASAMS ở Latvia hồi năm 2023. Ảnh: Reuters

NASAMS là hệ thống phòng không mặt đất sử dụng tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM,có tầm bắn 25-30 km và độ chính xác cao. Tổ hợp này cũng có thể khai hỏa mọi mẫu tên lửa được dùng trên tiêm kích NATO. Mỗi tổ hợp NASAMS được biên chế ít nhất 3 bệ phóng,một đài chỉ huy,một radar dẫn bắn và một cụm cảm biến quang - điện tử.

Ukraine đã tiếp nhận ít nhất 17 tổ hợp NASAMS từ Mỹ,Na Uy và Cộng hòa Czech kể từ năm 2022. Litva hồi tháng 6/2023 thông báo đặt mua hai bệ phóng không kèm tên lửa với trị giá 10,7 triệu USD để chuyển cho Ukraine. Hình ảnh được Nga công bố cho thấy Ukraine đã mất ít nhất hai cụm bệ phóng và một đài chỉ huy trong các đòn tập kích hồi tháng 2-3/2024.

Ngọc Ánh (Theo TASS,Reuters)